هر مکان معروف و محبوب در میان مردم ویژگیهای خاص و منحصربهفردی دارد که آن را از سایرین متمایز میکند. حالا فکر کنید یک قنات چه خصوصیاتی باید داشته باشد تا به شهرت جهانی دست پیدا کند؟ ما در اینجا درباره قنات زارچ یزد، که به عنوان طولانیترین قنات جهان شناخته شده است، صحبت خواهیم کرد.
این ویژگی منحصربهفرد قنات زارچ یزد، آن را به یکی از مقاصد تاریخی برجسته یزد تبدیل کرده است. آب، یکی از عناصر حیاتی است که شهرهای کویری در گذشته برای دسترسی به آن تلاش میکردند. قنات، به عنوان یکی از سازههای آبی شگفتانگیز، نتیجه این تلاشها بود. دانش و مهارت بالای نسلهای گذشته در ساخت این سازهها، قناتها را به جاذبههای تاریخی در یزد تبدیل کرده است.
قنات زارچ یزد به عنوان یکی از مهمترین قناتهای ساخته شده توسط انسان، در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این قنات در شهر زارچ یزد واقع شده و نامگذاریاش نیز به دلیل مکان واقعیت آن انتخاب شده است. ساخت این قنات، یک فرآیند زمانبر بوده و چندین نسل در فرآیند حفاری آن با دستهای خالی و با امکانات کم مشارکت داشتهاند.
قنات باغ زارچ یزد، با طول ۹۰ کیلومتر، در سال ۲۰۱۶ به عنوان طولانیترین قنات جهان در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شد. هر سال، گردشگران ایرانی و خارجی زیادی برای دیدن این جاذبه تاریخی به یزد دعوت میشوند.
قنات زارچ کجاست؟
آدرس قنات زارچ یزد: یزد، خیابان سید گلسرخ، محله کوشک نو
با توجه به تحقیقات و شواهد مختلف، ساخت قنات زارچ یزد به دوران ساسانیان و زرتشتیان، تقریباً ۳۰۰۰ سال پیش برمیگردد. این قنات با میراث تاریخی خود، به یک نماد ارزشمند از جاذبههای گردشگری یزد تبدیل شده است. در گذشته، شهرهای کویری به منظور تأمین آب مورد نیاز خود از ساخت قنات و کاریز استفاده میکردند.
سازههای آبی مانند قنات، به عنوان یکی از اختراعات مهم ایرانیان، شواهد مهمی از پیشینه تاریخی، اجتماعی و فرهنگی را به ارث میگذارند. پس از آمدن دین اسلام به ایران، مسجد جامع یزد در محدوده قنات باغ زارچ احداث شد. این مسجد باعث پر شدن آبانبار گسترده زیر آن شد و امکاناتی برای ایجاد پایاب وضو داخلی در محدوده مسجد فراهم کرد. میلههای قنات زارچ یزد همچنان در فضای مسجد جامع یزد حاضر و پایاب وضو نیز همچنان برای عموم قابل دسترسی است.
اگر به میزان آبدهی قنات زارچ یزد اشاره کنم، باید بگویم که در گذشته، میزان آبدهی این قنات بیش از ۱۵۰ لیتر در ثانیه بوده است. این میزان آب، با متوسط مصرف آب یک فرد در روز معادل بوده و شامل نیازهای آشامیدن، استحمام، ظرفشویی و … میشده است. اما امروزه، خبری از این حجم آبدهی نیست.با اس چارتر پرواز رزرو کنید.
آبدهی قنات در حال حاضر حدود ۲۵ لیتر در ثانیه است. توسعه شهر یزد، ساختمانسازی در نواحی مرتبط با قنات و حفر بیرویه چاههای مختلف در حریم قنات، باعث شده که قنات باغ زارچ دیگر همانند گذشته پرآب نباشد، اما هنوز هم برای مصارف کشاورزی و آبیاری مورد استفاده قرار میگیرد.
این تغییرات علاوهبر کمآبی، مشکلات دیگری هم در پی داشته است که از جمله آنها میتوان به واقع شدن لولههای فاضلاب در دالان قنات اشاره کرد. برای حل این مشکلات و جلوگیری از تخریب یکی از مهمترین جاهای دیدنی یزد، به راهکارهای جدی نیاز است.تهران به یزد.
این قنات از زیر شهر یزد عبور کرده است و بخشهایی که فاقد فاضلاب است، مشکلات زیادی را برای قنات زارچ و نگهداری از این اثر تاریخی ایجاد کرده است